Shitësi i tapeteve.

Ne  romanin  e  tij  të  famshem “Idioti”, Dostojevski  ka  nje  thenie  po  aq  te  famshme  sa  romani :  “Bukuria  do  t’a  shpetoje  boten”(nuk e  ka  fjalen  per  ate  estetike). Freud  te “Civilizimi  dhe  te  keqijat  e  tij” thote : dobia  e  te  bukures  nuk  eshte  evidente ,  nuk  eshte  dhe  aq  e  dukshme  që  eshte  e  nevojshme  per  civilizimin , e  megjithate  shoqeria  nuk  ben  dot  pa  të “.(fatkeqesisht  shume  pak  gjera  të  thena  mbi  te  bukuren  nga  ana  e  psikoanalizes.) J. Hillman  te “Politika  e  te  bukures“ sjell  meritat  e  plota  te  saj  kur  shkruan:  arsye  te  thella  estetike , sygjerojne  qe  shpirti  ka  nevoje  per  bukurine….nevoja  qe  ka  psike  per  te  bukuren  eshte  thelbesore…kur  permbushja  e kesaj  kenaqesie  te  pranishme  per  te  bukuruen  gjendet  ne  natyre  dhe  natyra  eshte  e  kercenuar  nga  shkaterrimi,  mendja  e  njeriut  ndjen  qe  po  humbet  shpirterisht.

Bukuria  eshte  thelbësore  ne  udhetimin  e  çdo  krijese  njerezore , ne  kerkim  te  sensit  dhe  domethenies  së  jetes.

Hillman  vazhdon  ende  me ;…”asgjë  nuk e  prek  shpirtin, asgje  nuk  sjell  aq  shume  entuziazem,  sa  momentet  e  bukurise ; se  natyres , te  nje  fytyre  njeriu, nje  kenge, një  simboli, nje  endërre...dhe  ndjejme  qe  keto  momente  jane  terapeutike  ne  sensin  më  të  vertete ; na  bejne  te  vetedijshem  menderisht  dhe  te  kujdesemi  per  vlerat  shpirterore. Na  tërheq  ne  menyre  te  magjishme  bukuria ”…

“…Kur  dua  te  ndjehem  mirë  shpirtërisht  dhe  t’a  kaloj  kohën  hareshëm  shkoj  ne  rrugen  Firdusi, ku  Z. Firdusi  shet  tapete  Persiane.  Zoti  Firdusi  qe  ka  kaluar  nje  jete  të  tërë  i  lidhur  me  artin  dhe  te  bukuren , e  shikon  realitetin  perreth  si  një  film  te  serisë  B  te  projektuar  ne  nje  kinema  te  rrënuar. “Eshte  vetem  çeshtje  shije  me  thotë.Thelbesorja  eshte  te  jesh  njeri  meshije. Ne  qofte  se  pak  me  shume  njerez  do  te  kishin  një  çikë  me  shume  shije, bota  do  te  ishte  ndryshe. Te  gjitha  tmerret; (ai  i quan  tmerre), si  genjeshtra, tradhetia , vjedhja,  akuzat , mund  te  grumbullohen  pa  asnje  hezitim  vetem  në  një  sahan :  gjera  te  tilla  i  ben  kush  nuk  ka  shije !!Eshte  i  bindur  qe  vendi  do  ia  dale  mbane  dhe  qe  bukuria  eshte  e  pamposhtur.  – A  te  kujtohet ? – me  thote  duke  shpalosur  per  te  njeqindën  here  tapetin  qe  ka  përpara (e  di  qe  nuk  kam  ndermend  te  blej  gjë , por  do  te  pakten  te  me  kenaqe  duke  ma  treguar); ajo  qe  i  ka  lejuar  Persianet  te  mbeten  Persiane  per  2500  vjet,  ajo  qe  na  ka  lejuar  te  mbetemi  vetvetja , edhe  pasi  kemi  patur  shume  luftra , pushtime , barbarizma ; eshte  forca  shpirterore, jo  ajo  materiale , eshte  poezia , jo  fabrikat !

Çfarë  i  kemi  dhene  botes ? – Poezine , zbukurimet  në  shkrime  dhe  tapetet. Siç  e  sheh, gjera  te  kota  nga  pikepamja  produktive , por  nepermjet  tyre  kemi  mundur  te  shprehemi . I  kemi  dhene  botes  kete  mrekulli  te  paperseriteshme  te  kotesise. I  kemi  dhuruar  botes  diçka  qe  nuk  na  e  ka  bere  jeten  me  te  thjeshte , por  ama  na  e  ka  zbukuaruar . Kjo  gjithmone  nqse  do  dimë  te  bejme  dallimin. Per  ne  psh, tapeti  eshte  nje  nevoje  jetike. Ja  ti  shtron  nje  tapet  ne  mes  të  zhegut  ne  shkretetire , shtrihesh  mbi  te  dhe  ndjehesh  si  ne  gjelberimin  e  nje  livadhi…po, po  tapetet  tona  te  sjellin  ndërmend  lendinat  me  lule. Në  t’a  shikon  kopshte  me  lule  shumengjyreshe , liqene  e  ujevara. Ne  mes  të  kaçubeve  rrotullohen   pallonjtë.  Nje  tapet  jeton  pergjithmone. Nje  tapeti  të  mire  i  rrojne  ngjyrat  me  shekuj . Keshtu  qe  edhe  duke  jetuar  ne  nje  shkretetire  te  zhveshur  dhe  te  zhuritur  ti  mund  te  ndjehesh  si  në  nje  kopësht  të  përjetshem  qe  nuk  e  humb  kurre  freskine  dhe  ngjyrat. Mund  te  imagjinosh  aromat e  kendeshme, murmurimen  e  ujevarave  dhe  kengen  e  zogjve. Dhe  atehere  ndjehesh  mire, ndjehesh  i  rendesishem, ndjehesh  me  afer  qiellit ,..ndjehesh  nje  poet …“.

Marë  nga: Shah-In-Shah di Ryszard Kapuściński.

(tregime  terapeutike)                                                                     30/ prrill/2017